۱۳۹۱ تیر ۲۰, سه‌شنبه

همراه با "ماکسیم گورکی" در نظر به "هدف ادبیات"




 "زمانى در میان ما سخنورانى بزرگ و اشخاصى که به رموز زندگى و روح انسانى پى برده بودند وجود داشتند."
"هدف ادبیات"، اثر ماکسیم گورکی، متنی است با ادبیت تمام در قالبی داستانی امّا سراسر نظریه و نقد؛ که با همنشینیِ تصویرهای تمثیلیِ زیبا در کنار معانی دقیق، می خواهد نگاهی پرسشگرانه دربارهء هدف ادبیات و رابطه ی نویسنده و خواننده را به مخاطب عرضه کند. ماکسیم گورکی، چهره ی سرشناس ادبیات روسیه و جهان، در این اثر تخیّلی و داستان وار ابتدا با گفتمانی بینِ نویسنده ای نسبتاً مغرور با شخصی ناشناس به نمایندگی از خوانندگان آثارش آغاز می کند و مباحث این گفتگو را پیرامون ماهیت ادبیات و ابعادِ اجتماعی یک متن ادبی، به صورتِ نقد و نظری بسیار موشکافانه به پیش می برد.
"هدف ادبیات" ظاهراً حاصلِ گفتگویی شگفت آور است که در فضایی وهم انگیز و پُر ابهام آغاز می شود؛ امّا در اصل، همین ابهامِ موقعیت است که به بهترین وجه، حسِّ کنجکاوی و پرسشگری مخاطب را برانگیخته می کند. سپس، همانطور که با داستان پیش می رویم از طریقِ کُدهایی که گورکی برای کشف رمزِ داستانش به دست می دهد متوجه می شویم که آن فرد ناشناس کسی نیست جز وجدانِ خودِ نویسنده؛ و هرچه می گذرد پرده های ابهام و تاریکی کنار می رود تا در پایان ما در فضایی نورانی و سرشار از پرتوهای خورشیدِ جهان تاب قرار می گیریم. همین روشن بینی و روشنگریِ نمادین است که هدفِ کلّیِ ادبیات بوده است و به طور توأمان، هدفِ خاصِّ گورکی در این داستان واره.

۱۳۹۱ تیر ۱۹, دوشنبه

نظریه به زبان ساده (8) : مفاهیم «کار» ، «از خود بیگانگی» و «هستی اجتماعی» با نگاهی به اندیشه‌های کارل مارکس ـ قسمت اول


گمان نمی‌کنم تا به حال کسی ادعایی در خصوص جامعه‌شناس بودن کارل مارکس (1883 ـ 1818) کرده باشد؛  اما یقین دارم خیلی‌‌ها متفق‌القول بر این باورند که اندیشه‌های مارکس، چه به طور مستقیم و چه غیر مستقیم، زمینه‌ی مساعدی برای ساخت بسیاری از نظریات جامعه‌شناسی بوده است.  به همان صورت که زمینه‌ساز بسیاری از بحث‌های فلسفی مدرن، و یا پُست‌مدرن نیز بوده  است (که امیدوارم به وقتش آنها را هم به زبان ساده دنبال کنیم)؛ در همینجا لازم است این مطلب توضیح داده شود که قصد ما در اینجا تبیین نظریات مارکس نیست بلکه استفاده از نظریات وی برای تبیین مفاهیمی است که در جامعه‌شناسی جایگاه مهمی دارند. بین این دو تفاوت زیادی است. هم به این علت که  بحث درباره نظرات او بسیار گسترده است و در این مختصر نمی‌گنجد، و هم به این دلیل که مستلزم دانشی است که بنده به هیچ وجه ادعایی نسبت به آن ندارم. ضمن آنکه  برای باز کردن بحث به زبان ساده ناگزیریم از اصطلاحاتی در این متن استفاده کنیم که مارکس آنها را به کار نگرفته است و از آنجا که قرار نیست تبیین کننده‌ی نظریات مارکس باشیم و فقط می‌خواهیم مفاهیمی را بگشاییم که به یاری نظریات او صورت می‌گیرد، استفاده از آنها را بلامانع می‌دانم.  
اما مطلب دوم آنکه  قبل از پرداختن به هر بحثی واجب است به این مسئله‌ی مهم اشاره کنیم که برخلاف تصور نادرست و به شدت عامیانه‌ای که وجود دارد، مارکس به هیچ وجه آن رابین هودی نیست که از اغنیا «مال و ثروت شان» را به زور بگیرد و به «فقرا» دهد. این بدترین و خطرناک‌ترین چهره‌ای است که از وی ساخته شده است. مارکس فیلسوف و اندیشمند در معنای عمیق کلمه است. او کسی است که برای نخستین بار پرده از اجتماعی بودن نحوه‌ی زندگی انسان در جهان برگرفت و  به راز اجتماعی بودن هستیِ انسانی پی برد.

نظریه های کلاسیک پیرامون جهانی شدن(4): کارل مارکس


بخش چهارم 
نظام سرمایه داری، آگاهی طبقاتی
مارکس (1818 ـ 1883) از بزرگترین متفکران هزاره دوم است که سهم عمده ای در تفکر جامعه شناختی داشت. تفکرات عصر روشنگری و فرهنگ فرانسوی و عقل گرایی حاکم بر آن در جوانی بر او تأثیر گذاردند. به علاوه ایدیالیسم آلمانی و تفکرات هگل
در همان سالها نیز تأثیر عمیقی بر او گذارند. هدف کلی مارکس ارزیابی فلسفه سیاسی هگل و نقد نهادهای سیاسی موجود و به طور کلی بحث درباره رابطه سیاست و اقتصاد بود. او با فلسفه هگل به طور دیالکتیکی برخورد کرد و مبهم گویی هگل درباره روان و خوش بینی او به دولت را مثابه یک نهاد انکار کرد. او ایده منطق حاکم برتغییرات تاریخی را حفظ کرد و با کنار گذاشتن تصورات معنوی هگل برجنبه های مادی و سیاسی تاریخ بشریت تأکید کرد. به اعتقاد او در طول تاریخ فهم انسان از طبیعت و جامعه رشد می کند و شیوه های تولید پیچیده تر می شوند و با این رشد، انسان به آگاهی و توانایی خلق جامعه به مثابه وظیفه ای دست جمعی دست می یابد. جامعه محصولی اجتماعی است که می توان به آن شکل داد و لذا این امکان وجود دارد که جامعه ای ساخته شود که در آن تمامی انسانها قادر باشند استعدادهای فردی و اجتماعی شان را شکوفا کرده و قابلیتهای بالقوه را به فعل برسانند و آزادی و همبستگی را تجربه کنند. (Delaney, 2003)
1.نظام سرمایه داری
مارکس به انتقاد شدید از بهره کشی از کارگران و مصائب طبقه کارگر در نظام سرمایه داری پرداخت . او معتقد بود سرمایه داری از آنجا که ظرفیت خوراک و سرپناه اضافی را افزایش می دهد و پیشرفت تکنولوژی از آنجا که بسیاری از مردم را از انجام کارهای دشوارمی رهاند، امری ضروری است، اما در مقابل جامعه سرمایه داری امکان شکوفایی قابلیتهای بالقوه افراد را فراهم نمی کند و ظالمانه و شرارت بار است. از دیدگاه او تمام تاریخ مدون تا آن روز، جز تاریخ نبرد طبقاتی و توالی حاکمیت و پیروزی طبقه اجتماعی خاصی بر طبقات اجتماعی دیگر نبوده است. از دیدگاه او طبقه کارگر و مبارزاتش ناشی از فشاری است که طبقه حاکم به منظور سرکوب و بهره کشی پرولتاریا وارد می آورد و این امر تا آنجا ادامه خواهد یافت که شالوده تضاد و استیلای طبقاتی، یعنی مالکیت خصوصی و تولید هرج و مرج طلبانه اجتماعی ، ازمیان برداشته شود. در نهایت کمونیسم شرایطی فراهم می آورد که قابلیت های بالقوه تمام افراد به فعلیت رسیده و جامعه ای فارغ از ستیز طبقاتی که در آن شرط شکوفایی آزادانه همگان، شکوفایی آزادانه تک تک افراد است شکل یابد.(Acton,2000)

مدرنیته، مارکس و وبر


مدرنیته، مارکس و وبر،نقد و بررسی کتاب ماکس وبر و کارل مارکس نوشته کارل لویت،  با پیشگفتاری  از برایان ترنر، ترجمه شنهاز مسمی پرست، انتشارات ققنوس، 1385 
چرا درسالهای اخیر گرایشی به بازخوانی برخی از آثار فلسفی و جامعه شناسی متفکران کلاسیک عصر مدرن (حداقل درغرب) رواج پیدا کرده است. درپس این بازخوانی‌های متأملانه چه چیزی وجود دارد
و به کدامین نیاز پاسخ می‌دهد. چرا انتشارات راتلیج درسال 1993 کتاب "ماکس وبر و کارل مارکس" نوشته کارل لوویت را که درسال 1932 به چاپ رسیده است، با پیشگفتار برایان اس. ترنر از نو به چاپ می‌رساند!؟
    لوویت در مقدمه کتاب خود علی‌الرغم اذعان به تفاوت‌ نگرشی مارکس و وبر، به فرض مشترکی اشاره دارد که در هر دو دیدگاه رکنی مهم به شمار می‌آید: سرشت مشکل زای (problematic) جهان سرمایه‌داری؛ و به باور من، بر اساس همین سرشت مسئله ساز است که باز‌خوانی ها در زمان معاصر صورت می‌گیرد و سعی می‌شود تا فارغ از هر گونه تعصبی فکری به موقعیتهایی توجه کنیم که در چشم انداز تفکرات کلاسیک، پیش زمینة واقعیت امروز انسان مدرن تا حدی به نمایش گذارده می‌شود. به بیانی از دید فلسفة روش تحقیق وبر شاید بتوان  اینگونه گفت که انگیزة هر یک از ما از باز‌خوانی‌ها روشن و قابل درک کردن این مطلب است که سرشت کنونی جهان معاصر چگونه به صورتی که هم اکنون هست، در‌آمده است. زیرا آموخته‌ایم که برای هر پدیده‌ای فرایندی  متصور شویم.   
    اما آنچه که لوویت را برانگیخت تا به بازخوانی وبر و مارکس دست زند، برخاسته از شرائط زمانه‌ای است که آن دو را همواره در برابر هم قرار می‌داده، بدون آنکه اعتنایی به وجود " فرض مشترک فلسفه انسان شناختی" ای داشته باشد که لوویت مبنای هر دو دیدگاه می‌داند. و بر اساس آن، نگرش انتقادی هر دو به جهانِ تحت سیطره عقلانیت و سرمایه‌داری شکل می‌گیرد. لوویت در تأئید سخن ولف نسبت به دغدغه‌های انسان مدرن در دیدگاه مارکس و وبر می‌گوید:« مارکس، درمانی پیشنهاد می‌کند، حال آنکه وبر فقط "تشخیصی"به دست می‌دهد» (ص 72).

مارکس و زمین شناسی


جلد جدید مجموعه آثار مارکس و انگلس منتشر شد – آنچه مارکس نزد زمین شناسان جستجو می کرد
این متون 134 سال در آرشیو بودند: ابتدا نزد فردریش انگلس، پس از آن به مدت طولانی نزد سوسیال دموکرات های آلمان در برلین. در سال 1925 ریازانف برای اولین بار به اهمیت آنها اشاره کرد. 1933 از افتادن به چنگ نازی ها نجات پیدا کرده به کپنهاگ، آمستردام، لندن منتقل شدند. از زمان پایان جنگ(جهانی دوم) آنها در آمستردام نگه داری می شدند. ویرایش این متون  سال 1980 در رابطه با انتشار مجموعه آثار مارکس و انگلس آغاز شد، 1989 متوقف گردید، اما در سال 2003 دوباره از سر گرفته شد. اکنون بلاخره به صورت یک جلد از مجموعه آثار در دسترس هستند. حال نکته مهم "فقط" اینست که معنا و جایگاه آن در مجموعه آثار درک شوند.

برای فهم رایج قرن بیستمی از مارکس، این فکر غریب جلوه می کند که نویسنده "مانیفست کمونیست" و جلد اول "سرمایه" ماه ها بطور فشرده به مطالعه زمین شناسی پرداخته و یاد داشت برداری هائی کرده باشد که اکنون چاپ شده آنها، همراه با تعداد فراوانی طرح های پیچیده، جدول های شیمیائی و آمارهای وسیع، 679 صفحه را در بر می گیرند. یادداشت هائی بندرت دارای اظهار نظرهای شخصی.

سفر با بال های آرزو (شکل گیری جنبش چریکی فداییان خلق ) - نقی حمیدیان ، شهرام فرزانه فر




دانلود متن کامل کتاب الکترونیک
سفر با بال های آرزو (شکل گیری جنبش چریکی فداییان خلق ) 
- نقی حمیدیان ، شهرام فرزانه فر

چاپ     2004       

ویرایش 2012    
یا 
ویرایش 2012     

یا در گوگل داکز بدون فیلتر

۱۳۹۱ تیر ۱۸, یکشنبه

مجموعه عکس ها و تصاویر و کاریکاتور های جنبش چارتیست


در زیر تعدادی از تصاویر موجود در ارتباط با جنبش چارتیست ها را در اختیار قرار می دهیم. این تصاویر از سایت افق روشن برگرفته شده و در اینجا تنها به عنوان مطلب آموزش و کاری فرهنگی مورد استفاده قرار می گیرد.همچنان که می بینیم این جنبش با وجود قدمت بیش از یک و نیم قرن اما باز مورد تحقیق محققان و اشخاص پیگیر و همچنین کسانی که غلاقه مند اند تاریخ آغاز و تکوین جنبش های کارگری سوسیالیستی را مطالعه کنند اهمییت به سزایی دارد .هر چند در کشور ما در این باب و در باب جنبش های مارکسیستی و کارگری رادیکال در انگلستان مقالات و کتاب های کمی ترجمه شده است که باز قابل تحسین اما می شود گفت در برابر حجم عظیم این تاریخچه بسیار کم و نا چیز بوده است. آلکسیس کالینیکوس یکی از منتقدان صاحب نظران انگلیسی می باشد که خوشبختانه امروز کتاب های بسیاری از او زیر ترجمه و چاب قرار گرفته است .که در پست های دیگر به این نویسنده و آثارش پرداخته می شود و همچنین توصیه می کنیم که برای درک هر چه بهتر جنبش چارتیستی هر گونه مطلب و یا مجموعه ای از آن یا در این باب مایل هستید در اختیارما بگذارید تا به آرشیو چپ الصاق نماییم.

اعترافات یک جنایتکار اقتصادی


جان پرکینز مامور سازمان امنیت ملی آمریکا در صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در حالی به نوشتن خاطرات خود روی آورد که پس از سی سال خدمت صادقانه در کشور های مختلف آثار جبران ناپذیر اعمال سیاست های اقتصادی دیکته شده توسط این دو نهاد بین المللی را به چشم می دید.
خدمات صادقانه پرکینز البته نه به کشور های محل خدمت بلکه به آنچه او از آن به عنوان امپراطوری جهانی آمریکا یاد 
می کند. چنان تاثیرات جبران ناپذیر اقتصادی و زیست محیطی مخربی در کشور هایی چون اکوادور ، اندونزی و .... برجای گذاشت که به گفته خود او بسیاری از این کشور ها پس از اجرای برنامه کمک های اقتصادی صندوق و بانک جهانی به مراتب وضعیت بد تری نسبت به دهه های قبل پیداکردند:
«بیرون از پنجره ی ماشین سوبارویم ، ابرهای عظیم غبار مانند از جنگل ها و دره های باریک و تنگ پاستازا تنوره می کشید. پیراهنم از عرق خیس شد و معده ام شروع به پیچ زدن کرد ، البته نه از شدت گرمای منطقه ی حاره یا از پیچ و خم های جاده.بلکه از این رو که نقش من در نابودی این کشور زیبا بر خودم مشهود بود و از من حق طلبی می کرد. در اثر نقشی که من و هم قطارانم – جنایتکاران اقتصادی – ایفا کرده بودیم ، اکوادور امروز دروضعیتی به مراتب بدتر ا ز وضعیت قبل از ارائه ی معجزات نوین اقتصادی ، بانکداری و مهندسی قرار دارد.
مناطق وسیعی از جنگل باران زا از بین رفته است ، طوطی منحصر به فرد دم دار و پلنگ خالدار از صفحه ی زیستی آمریکای لاتین محو شده اند ، سه فرهنگ بومی اکوادور به ورطه ی نابودی کشیده شده اند و رود خانه های بکر ودست نخورده به خلاب آتش زا تبدیل شده اند.

فصل دهم از کتاب وضع طبقه کارگر در انگلستان جنبشهای کارگری فريدريش انگلس، ١٨٤٥


حتی اگر منهم به کرات و در جزئيات ثابت نميکردم، اين را بايد پذيرفت که کارگران انگليسی در چنين وضعی نميتوانند احساس آسودگی کنند، وضعيت آنها طوری نيست که در آن يک نفر يا تمام يک طبقه از انسانها بتوانند، آنطور که شايسته انسان است، فکر و احساس و زندگی کنند. بنابراين کارگران ناچارند بکوشند که از اين شرايط وحشيانه رهايی يابند و موقعيتی بهتر و انسانی‌تر برای خود بدست آورند. و آنها بدون حمله به منافع بورژوازی، که همانا استثمار کارگران است، قادر به انجام اين کار نخواهند بود. اما بورژوازی با تمام نيرويی که ثروتش و قدرت دولتی در اختيار او ميگذارد از منافع خود دفاع ميکند. به نسبتی که کارگران عزم به تغيير اوضاع موجود بکنند، به همان نسبت هم بورژوازی مانند يک دشمن قسم خورده در مقابلشان خواهد ايستاد.
بعلاوه در هر لحظه به کارگران اين احساس دست ميدهد که بورژوازی با او مانند يک کالا، مانند مايملک خودش رفتار ميکند و به همين دليل، اگر هيچ دليل ديگری هم نباشد، او بايد بعنوان دشمن بورژوازی بپاخيزد. من در صفحات گذشته به صد طريق ثابت کردم، و ميتوانستم به صد جور ديگر هم نشان بدهم، که کارگر فقط با کينه ورزيدن و شورش عليه بورژوازی ميتواند انسانيت خود را حفظ کند. اين آموزش کارگران، يا اگر دقيقتر گفته باشيم نياز آنها به آموزش، و وفور خون گرم ايرلندی در رگهای طبقه کارگر انگلستان است که به آنها توانايی اعتراض با شديدترين شور و هيجان را عليه ستمگری طبقه متملک ميدهد. امروز کارگر انگليسی ديگر يک انگليسی، يک انسان پول پرست حسابگر نظير همسايه متملکش نيست. او احساسات تکامل يافته‌تری دارد و شور و هيجان روزافزونی که بر او غالب شده سردی ذاتی مردم شمال را در وی تحت‌الشعاع قرار ميدهد. رشد آن ادراکی، که آنقدر تمايلات خودخواهانه بورژوازی انگلستان را تقويت مينمايد، ادراکی که خودخواهی را به خصوصيات غالب او تبديل کرده و تمام نيروی احساسش را روی يک نقطه، يعنی حرص پول، متمرکز نموده، در کارگر وجود ندارد. کارگری که در عوض شور و هيجانش مانند خارجيان قوی و نيرومند است. مليت انگليسی در کارگر از بين رفته است.

منابعی در باب جنبش طبقه کارگر انگلستان (چارتیست ها)

در پست قبل مقاله ای از جان وی کالتون با ترجمه امین قضای در باب جنبش چارتیسم در اختیار مخاطبان قرار گرفت.بنا به اهمییت موضوع جنبش چارتیسم به عنوان اولین جنبش کارگری و سوسیالیستی در منابع محتلف بدنبال مقالات بیشتری در این باب جستجو کردیم .که متاسفانه به زبان فارسی ترجمه های چندان زیادی در این باب نبوده است.;کتاب های مه در زیر قرار گرفته شده از انبوه کتاب های انگلیسی زبان در باب جنبش چارتیسم می باشد.

چارتیسم (نخستین جنبش طبقه ی کارگر) قسمت اول


جان کی والتون - امین قضایی                                                                               یکشنبه ٢٩ خرداد ١٣٩٠
مقدمه ی مترجم: 
چارتیسم اولین ظهور سیاسی و صنفی طبقه ی کارگر در انگلستان صنعتی در اوایل قرن نوزدهم بود. طبقه ی کارگر برای اولین خود را به عنوان یک طبقه می شناسد و از طریق نمایندگان خود و حق رای همگانی، تلاش می کند در بافت سیاسی جامعه سهمی ایفا کند. اما علی رغم بازشناسی هویت این طبقه برای خویش، جنبش چارتیسم نشان می دهد که طبقه ی کارگر هنوز وضعیت موجود و روش مبارزه را نمی شناسد. چارتیسم مرحله ی نوزادی جنبش طبقه ی کارگر بود و طبقه ی کارگر قصد داشت در همان چارچوب سیاسی و اقتصادی سرمایه داری هم راه با طبقه ی بورژوا و باقی مانده ی اشراف و زمین داران، در قدرت و سیاست سهیم باشد. مطمئنا نه بورژوازی و نه اشرافیت چنین حقی را برای طبقه ی کارگر به رسمیت نمی شناسد. بورژوازی در مرحله ی پاگیری و تثبیت خویش قرار داشت و بی شک مشارکت طبقه ی کارگر در نظام سیاسی انگلستان را تحمل نمی کرد. بنابراین، چارتیسم با شکست مواجه شد و طی سه بار عریضه نویسی، هر بار با رد و تمسخر مجلس عوام (نمایندگان بورژوازی) مواجه شد و متعاقب آن شورش و سرکوب پلیسی از پی آمد. در آن زمان طبقه ی کارگر که از مالکیت برخوردار نبود، حق رای و در نتیجه، حق ورود نمایندگان خود به این مجلس را نداشت. تنها بعدا و با تثبیت سیادت طبقاتی بورژوازی، پارلمانتاریسم به مجرایی برای ورود بوروکراسی صنفی کارگران به نظام سیاسی تبدیل شد و حق رای همگانی اعطا شد. از بستر این فعالیت های سیاسی چارتیسم، طبقه ی کارگر انگلستان جنبش صنفی قدرت مندی را به وجود آورد که علی-رغم گرفتاری در بوروکراسی صنفی، توانست پایگاه قدرت مندی برای بین الملل اول در اواسط قرن نوزدهم شود. مارکس هویت-یابی طبقه ی کارگر را در جنبش چارتیسم خاطر نشان می کند: 

ادیلبرتو خیمننز و رتابلوس هایش



فریده ثابتی                                                                                                     یکشنبه ۲٨ خرداد ١٣٩١

به مناسبت سالگرد وقایع سال ١٣٨٨ و قتل عام سراسری زندانیان سیاسی١٣٦٧ 
" رتابلو " نقاشی های سنتی آمریکای لاتین است که معمولا برای مقاصد مذهبی و نشان دادن محراب و دعا و غیره بکار گرفته می شد و فیگورهای آن یا کل آن قابل نقل و انتقال بود. این هنر مذهبی بومیان سپس توسط کاتولیسیسم در آن جا مورد استفاده قرار گرفت و فیگورهای مریم و عیسی و ... جای فیگورهای مذهبی سنتی بومیان را گرفت یا در کنار آن ها قرار گرفت. دهقانان آن را برای حفاظت از محصول در مزارع نصب می کردند. در دهه ١٩۴٠ این هنر دوباره تجدید حیات یافت و از مذهب به زندگی عادی هم کشیده شد تا وضعیت های متقاوت زندگی روزمره را به نمایش بگذارد. هنرمندانی در این زمینه ی هنر نقاشی معروف شده اند، که با استفاده از این هنر سنتی به شکار لحظه ها می روند و موقعیت های مختلف زندگی از جمله کشاورزی، پروسه کار جمعی و جشن ها را با این فیگورها و نقاشی ها نشان می دهند.
ادیلبرتو خیمننز از جمله این هنرمندان است که سعی کرد با کار هنری اش یک دوره تیره و تار از زندگی مردم پرو را که با جنگ و خشونت علیه زنان و کودکان همراه بود نشان دهد. 

مادر جونز (١٩٣٠ـ ١٨٣٠ )


گِرِگ اوکسلی Greg Oxley 

سردبیر نشریۀ لاریپوست La Riposte 
  دادستان ویرجینیای غرب ایالات متحده معتقد بود که «مادر جونز خطرناک ترین زن آمریکا» ست. ماری هاریس جونز مورد نفرت سرمایه داران بود و محبوب همهء کارگرانی که تصادفاً با او آشنا شده بودند و اینها تعدادشان چقدر زیاد بود. او در ١٨٣٠ در ایرلند زاده شد. پدر بزرگش محکوم به اعدام و به دار آویخته شده بود، زیرا علیه استعمار انگلیس شورش کرده بود. خودش در دوران کودکی سربازان ملکهء انگلیس را دیده بود که سرِ شورشیان را بریده بر سرِ نیزه ها زده بودند. در ١٨٣۵ پدرش که کارگر بود برای کار در پروژهء کشیدن راه آهن به سفر رفت و کمی بعد، خانواده اش به او پیوستند و پس از چندی، همگی به تورونتو (کانادا) نقل مکان کردند. ماری هاریس مدت کوتاهی در یک صومعه به معلمی مشغول شد و سپس به کار خیاطی پرداخت. در ١٨٦١ با جرج جونزکه کارگر ریخته گری و سازمانده سندیکا در ممفیس (درهء تنِسی) بود ازدواج کرد. 

۱۳۹۱ تیر ۱۷, شنبه

نقد گفته‌ها و مواضع خسرو گلسرخی/شاهرخ رئیسی(قسمت اول)


چندی پیش از شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۱۸/۱۱/۱۳۸۵ فیلم دفاعیات خسرو گلسرخی در دادگاه نظامی-سال ۱۳۵۲ پخش شد. آنچه پخش شد نسخه کامل نبود و قسمتهایی حذف شده بود. آن قسمتها که پخش گردید اما همراه تصویر و صدای حقیقی زنده‌یاد خسرو گلسرخی بود که در مقابل دادگاه صحبت می کرد. خسسرو گلسرخی صحبتش را اینگونه آغاز می‌‌کند: :«ان‌الحياة عقيده و جهاد. سخنم را با گفته‌اي از مولاحسين شهيد بزرگ خلق‌هاي خاورميانه آغاز مي‌كنم. من كه يك ماركسيست-لنينيست هستم براي نخستين بار عدالت اجتماعي را در مكتب اسلام جستم و آنگاه به سوسياليسم رسيدم. من در اين دادگاه براي جانم چانه نمي‌زنم و حتي براي عمرم،من قطره‌اي ناچيز از عظمت خلق‌هاي مبارز ايران هستم خلقي كه مزدك‌ها و مازيارها و بابك‌ها، يعقوب ليث‌ها ،‌ستارها و حيدر اوغلي‌ها، پسيان‌ها و ميرزا كوچك‌ها، اراني‌ها ،‌ روزبه‌ها و وارطان‌ها داشته است. آري من براي جانم چانه نمي‌زنم چرا كه فرزند خلق مبارز و دلاور هستم. از اسلام سخنم را آغاز كردم اسلام حقيقي در ايران همواره دين خود را به جنبش‌هاي رهايي‌بخش ايران پرداخته است. سيد عبدالله بهبهاني،شيخ محمد خياباني‌ها نمودار صادق اين جنبش‌ها هستند و امروز نيز اسلام حقيقي دين خود را به جنبش‌هاي آزادي‌بخش ملي ايران ادا مي‌كند، هنگامي‌كه ماركس مي‌گويد: ؛در يك جامعه طبقاتي ثروت در سويي انباشته مي‌شود و فقر و گرسنگي و فلاكت در سوئي ديگر در حاليكه مولد ثروت طبقه محروم است ؛ و مولا علي مي‌گويد؛ قصري برپا نمي‌شود مگر آن‌كه هزاران نفر فقير گردند؛ نزديكي‌هاي بسياري وجود دارد چنين است كه مي‌توان در اين تاريخ از مولا علي به عنوان نخستين سوسياليست جهان نام برد و نيز از سلمان پارسي‌ها و اباذر غفاري‌ها. زندگي مولاحسين نمودار زندگي كنوني ماست كه جان بر كف براي خلق‌هاي محروم ميهن خود در اين دادگاه محاكمه مي‌شويم. او در اقليت بود و يزيد،بارگاه،قشون،حكومت و قدرت داشت. او ايستاد و شهيد شد هر چند يزيد گوشه‌اي از تاريخ را اشغال كرد ولي آن‌چه كه در تداوم تاريخ تكرار شد راه مولا حسين و پايداري او بود،‌نه حكومت يزيد. آن‌چه را خلق‌ها تكرار كردند و مي‌كنند راه مولا حسين است. بدينگونه است كه در يك جامعه ماركسيستي اسلام حقيقي بعنوان يك روبنا قابل توجيه است و ما نيز چنين اسلامي را اسلام حسيني و اسلام علي تاييد مي‌كنيم...».

۱۳۹۱ تیر ۱۲, دوشنبه

۱۳۹۱ تیر ۱۱, یکشنبه

سعید سلطانپور (دانلود کتاب آوازهای بند)


برگزیده ای از کتاب آوازهای  بند اثر رفیق سعید سلطانپور


بهار پنجاه و یک


با خاطره ی رفیق شهیدم پویان


با گل ها و پرچم هایت
ای بهار
امسال
از سرزمین ما مگذر
بهار
با گیسوی افشان بیدین ها
شادمانه و آرام
در بازمان های برف
پیش می آید
پیش می آید



برای دانلود این کتاب اینجا را کلیک کنید


سعید سلطانپور(کتاب ایستگاه)


آدم ها:
_بليط فروش
_ کفاش
_ جوان
_ پيرمرد
_ پليس
_اکبرآقا
ایستگاه اتوبوس در یكی از جاده های کنارشهر. یك سایبان آهنی روی یك ستون گرد
بزرگ برپاست. دوچرخه ای به ستون تكيه دارد.
باجه سمت چپ قرار دارد, با شيشه های شكسته که آن را با مقوا پوشانده اند. رو برو, در انتهای سایبان باغچه ایست مستطيلی و نامرتب با گل های آفتابگردان که نمای حقيرانه ای دارد.
کنار باجه جعبه ای است که بليط فروش روی آن می نشيند و جلو آن جعبه ای دیگر که قوطی مقوایی بليط ها و پول روی آن قراردارد. یك جاروی آهنه, یك آفتابه پلاستيكی چرك و یك کتری گوشه و کنار دیده می شود.
پشت سایبان دکه ای است به اندازه ی باجه که از تخته و حلب ساخته شده و دیوارهای داخلی آن پر از کفش کهنه, بند کفش وعكس رنگی هنرپيشه ها و قهرمان های ورزشی است.
جلو دکه یك چارپایه ی کوتاه تخته ای قرار دارد و جلو چارپایه سندانی به زمين کوفته شده که گزن, چكش, ميخ ها, قوطی های واکس وچكمه ها دور آن پرکنده اند. کفاش چند تكه مقوا پهن کرده و روی آن ها در سایه ی آفتابگردان ها خوابيده است. جوانی است بيست و چند ساله, تكيده و چرك.
بليط فروش روی جعبه نشسته, پيرمردیاست با مو و ریش سفيد, ابروها و سبيل
های سياه. لاغر وسوخته. دست هایش مثل ساقه های آفتاب زده ی ریواس بين زانوهایش رها شده اند.




سعید سلطانپور – در شب شعر انستيتو گوته



سلام شكستگان سال های سیاه، تشنگان آزادی، خواهران و برادارانم، سلام.
عضو کنون نویسندگان ایران هستم و با حفظ استقلال اندیشه ی خود و پذیرش تمام مسئولیت آن، از پایگاه کانون نویسندگان ایران با شما حرف می زنم و برایتان شعر می خوانم.
تاکنون چهار کتاب از من چاپ شده است: صدای میرا اولین مجموعه ی شعرهایم در سال چهل و هفت اجازه ی انتشاریافت ولی بلافاصله پس از انتشار جمع شد.
کتاب نوعی از هنر، نوعی از اندیشه، تحلیلی در باره ی هنر و ادبیات، بویژه تئاتر، هرگز اجازه ی انتشار نیافت. تنها به جرم نوشتن آن مدتی در بازداشت به سر بردم.


کتاب از کشتارگاه 
سعید سلطانپور


دانلود این کتاب


بهار 51 -تابستان 56





سعید سلطانپور، دبیر دبیرستانهای تهران (٥٣-٣٩)، شاعر و کارگردان تئاتر است. «صدای میرا»، «از کشتارگاه «(شعر)، «حسنک»، «ایستگاه» (نمایشنامه)، «نوعی از هنر، نوعی از اندیشه» (نقد اجتماعی تئاتر)، «ریشه‌های تئاتر و نگاهی به نمایش در ایران» (نقد و بررسی ) و نقد‌هائی پراکنده درباره‌ی نمایش، سروده‌ها و نوشته‌های اوست. تمام این آثار در آستانه‌ی انتشار و یا زمانی بعد، پشت دیوار آهنین سانسور- ساواک می‌ماند.

۱۳۹۱ تیر ۹, جمعه

گلوله من چیست؟ جز ستاره‌ای که نعره انتقام می‌کِشد۲



نه!
   تردیدی نیست
             که من این فرازی را
                                 بر فرودِ
                                     تسمه‌های خونین دریافتم
 که می‌دانستم
              تحمل
                      در قلبِ سکوت
                                        آزادیست
 آنگاه
         که فواره فریادی
                         در میدان شهر
                                         برنشانده‌ایم
 اینک
       آوازم
            که بر دیوارهای بتون می‌پیچد


 پیله‌ای که سرانجام
                       پروانه را
                                 آزاد خواهد کرد

سعید سلطانپور (نوعی از هنر و نوعی از اندیشه)

دانلود کتاب نوعی از هنر 
                                و
                                  نوعی از اندیشه
                                                         (اثر سعید سلطانپور)


                                          کتاب را دراینجا مطالعه نمائید


سعید سلطانپور

سعید سلطانپور نامی است که از کنارش نمی توان به راحتی گذشت. هنرمند مردمی و انقلابی که تمام وسعت هنرش را سال ها در اختیار مردمش و از میان مردم زحمتکش و استبداد زده خود می گذارد .با رژیم های سیاسی چه پهلوی و چه رژیم اسلامی در ستیز است.شاید هنوز سعید در گوشش آوای گلوله هایست که در شب عروسی اش تن اورا نواخت و صدایی که همیشه رسا بود برای همیشه رساتر ماند.
سي و يکم خرداد ماه، در سالگرد تيرباران سعيد سلطانپور
نام «اسفنديار منفردزاده» در ياد و خاطرات همۀ ما بدون شک با موسيقي متن فيلم‌هايي چون: قيصر، رضا موتوري، داش‌آکل، بلوچ، خاک و گوزن‌ها پيوند خورده. براي خيلي‌ها با ترانه‌هايي چون: جمعه، و شبانه‌هايي که با صداي فرهاد اجرا شد؛ و عده‌اي هم او را با آهنگي که زير صداي احمد شاملو در دکلمۀ اشعار خود شنيده‌اند به‌ياد دارند.
روزي بايد سر فرصت از «منفردزاده» و آثارش، آنچنان که سزاوار و شايستۀ اوست بنويسم. از کارهاي سينمايي‌اش، از آهنگ ترانه‌ها و سرودهايي که ساخته، و از تاثيري که او با همدلي‌ها و همراهي‌اش با جريان‌هاي متفاوت و متنوع فرهنگي، اجتماعي، سياسي داشته و دارد.
اينجا و دست به نقد اما، به اثري تازه و منتشر نشده از او گوش کنيم که همانا آهنگي از ساخته‌هاي اوست بر دکلمۀ شعري بلند از دکتر اسماعيل خويي که سالها پيش در يادمان سعيد سلطانپور سرود و با صداي خود خوانده است.

۱۳۹۰ اسفند ۲۹, دوشنبه

مارکس و راه روسی

دانلود متن کامل کتاب الکترونیک
مارکس و راه روسی
نویسندگان: ت. شانین، م. لووی، ا. کینگستون من، پ. شادوپادیا، ا. دویچر، ک. اندرسون
مترجمان: ح. آزاد، ح. مرتضوی، م. محیط، م. خنجی. م. قراچه داغی، ع. معظمی